Từ ngữ Kra-Tai cổ trong sử sách Hán

"Người Ngô gọi yī là 'tốt', gọi huăn là 'đường', về hiệu họ theo trung quốc, nhưng về danh họ theo chủ nhân mình."

伊 yī < *jij < * ^bq(l)ij → Siêm dii^A1, LZ  dai¹, BA nii¹, XSB di¹, DH li¹ < proto-Tai *ʔdɛi^A1, Sui daai¹, Kam laai¹, Maonan daai¹, Mak daai¹ < *ʔdaai¹ 'tốt'

緩 huăn < *hwan < * ^awan →Siêm hon^A1, Dioi thon¹<proto-Tai *xron^A1, Sui khwən¹-i, Kam khwən¹, Maonan khun¹-i, Mulam khwən¹-i<proto-Kam-Sui *khwən¹ 'đường, lối', proto-Hlai *kuun¹, proto-Austronesian *Zalan


"Núi Gū là núi của đồng quan Việt, người Việt gọi họ là 'Đồng gū[gū]dú'."

姑[沽]瀆 gūdú<*ku duwk<*^aka ^alok →Siêm khau¹ (sừng), DY xau⁵, XSB xau¹, DH xau¹, Lự xau¹, Dioi kaou¹ 'núi, đồi'<proto-Tai *kʰəu^A2; Siêm luuk^D2l 'núi', Siêm khau^A1-luuk^D2l 'núi' ǀǀ Hán Cổ 谷 gŭ<*kuwk<<*^ak-lok/luwk<*^akə-lok/yowk<*^blok 'thung lũng'

 
"Zhūyú là tên của quan muối Việt. Người Việt gọi muối yú."

朱 zhū<*tsyu<*^bto →Siêm tɕau³, DY tɕau³, XSB tsau³, DG tsau³ 'chúa, quan, kẻ cai trị'

餘 yú<*yo<*^bla →Siêm klɯɯa^A1, DY kə¹, XSB kə¹, DH kə⁶, LZ kɯɯ¹, BA čuu¹, Ahom klu¹< proto-Tai *kl- ǀ Kam kai¹, Maonan kwa¹<*klɨa^A (Yang 1988: 36, CLSA 150) ǁ proto-Austronesian *qa+siRaH₁ ‘muối’ (cf. SAGART 1994: 285) ǁ Hán Thượng Cổ 鹵 lŭ<*luX<*^arap 'muối (chưa xử lý)'—từ địa phương?

 
"...người Việt gọi thuyền là xūlú. ('râu quai nón' & 'nhà tranh')"

 須 xū<*sju<*^bs(n)o ?→Siêm sa/ 'tiền tố danh từ'

盧 lú<*lu<*^bra →Siêm rɯa^A2, LZ lɯɯ², BA luu², DY hə², DH hə² 'boat' < proto-Tai *drɯ[a,o] ǀ Sui lwa¹, /da¹, Kam lo¹, lwa¹, Be zoa < proto-Kam-Sui *s-lwa(n)^A, *^Hlwa^A 'thuyền'

 
"[Líu] Jiă (vua của Jīng 荊) xây bức tường phía tây, nó được gọi là bức tường dìngcuò ['đặt' & 'đá mài']."

定 dìng<*dengH<*^adeng-s →Siêm diaaŋ^A2, DY tʂhəŋ², XSB tseŋ² 'tường'

錯 cuò<*tshak<*^atshak ?→Siêm tok^D1s 'lặn'→mặt trời lặn→phía tây (tawan-tok 'mặt trời lặn'='phía tây'); LZ tuk⁷, DY tok⁷, XSB tok⁷, DH tok⁷ <proto-Tai *tok^D1s ǀ Sui tok⁷, Mak tok⁷< proto-Kam-Sui *tɔk^D1

(Lược dịch từ: Wolfgang Behr, Stray loanword gleanings from two ancient Chinese literary texts.)

=========================================================

Lưu ý: Việt trong bài là nước Việt/người Việt ở Chiết Giang, Trung Quốc vào thời Xuân Thu và Chiến Quốc. Viết tắt các ngôn ngữ Tai: LZ=Longzhou (Long Châu), DH=Dehong (Tai Dehong), BA=Bo'ai (Choang Bo'ai), DY=Daiya (Tai Ya), XSB=Xipsongbanna, Siêm=Tiếng Thái quốc ngữ tại Thái Lan.